Vandaag wil ik jullie voorstellen aan Arifa, een groep die in 2010 werd opgericht in Amsterdam. In dit kwartet bundelen vier topmuzikanten hun talent, creativiteit en vooral passie voor muziek. Het meesterschap van Osama Abdulrasol (Irak) op de qanun heb ik al vaak mogen bewonderen tijdens concerten, o.a. met Tri a Tolia. Vorig jaar bracht hij ‘Elaruse’ (‘de bruid’) uit, een album vol met eigenzinnige, originele composities. Mehmet Polat (Turkije) bespeelt de ud waarop hij sinds zijn verhuis naar Nederland in 2007 nieuwe richtingen insloeg. Hij experimenteerde bijvoorbeeld met Indiase raga's, flamenco en westerse klassieke muziek. Percussionist Sjahin During (myspace) heeft een Nederlandse vader en Turkse moeder. Na ervaringen met o.a. jazz, latin en flamenco trok hij naar Turkije om zich verder te bekwamen in de ritmes van Anatolië en het Midden Oosten. Hij leidt verschillende groepen zoals Bayuba Cante en Tarhana en nam in 2008 de schitterende cd Afro Anatolian Tales op, waaraan o.a. de Koerdische zangeres Aynur en de Armeense duivel-doet-al Arto Tunçboyaciyan (vooral bekend van de memorabele Armenian Navy Band) hun medewerking verleenden. De Roemeen Alex Simu is op het eerste zicht de vreemdste eend in dit gezelschap. Hij maakte immers naam als jazz muzikant (o.a. als lid van het ‘European Jazz Orchestra’). Zijn saxofoonspel werd in het Leidsch Dagblad vergeleken met dat van de grote Sonny Rollins, maar dan ingekleurd met onmiskenbare Balkan accenten. Bij Arifa speelt Alex Simu afwisselend saxofoon en klarinet en is niet te beroerd om er af en toe ook zijn laptop bij te halen.
De cd opent met ‘Toros’, een compositie van Mehmet Polat. We horen ud en subtiele percussie waarna de klarinet inzet en we ondergedompeld worden in een melancholieke sfeer die gevoelens van heimwee oproept, even later nog versterkt door de qanun. Mooi! ‘Yar Ali’ baadt in dezelfde sfeer, ook hier is de melodie afkomstig van de klarinet, begeleid door stevige percussie en ud ornamenten. Maar Alex Simu stuurt deze traditionele compositie al snel in een meer jazzy richting, vanaf dan lijkt het alsof de percussie de klarinet achterna holt tot Mehmet Polat invalt met een krachtig gezongen improvisatie, die aan klassieke Perzische muziek doet denken. Vervolgens zet hij het traditionele lied in. Prachtig en spijtig dat we zijn stem voor de rest niet meer te horen krijgen! In ‘Pesendide’, opnieuw een compositie van Mehmet Polat, blijven de neuzen gericht naar het Midden-Oosten met een glansrol voor de ud maar er wordt na een tijdje vlot overgeschakeld naar jazz modus. Sprankelend en fris! Ook ‘Silk road’ gaat sterk van start maar tijdens het middenstuk heb ik moeite om de aandacht erbij te houden alsof er iets geforceerd wordt, maar dat komt waarschijnlijk omdat ik te weinig van jazz begrijp. Vermoedelijk komt een dergelijk stuk live veel beter uit de verf, omdat je op dat moment de muzikanten en hun samenspel ziet en gemakkelijker kan meebeleven.
De vier composities van Alex Simu zijn van een heel andere orde. De focus ligt op (ethno) jazzy sfeerschepping die soms wat zweverig aandoet. ‘La Lune‘ bestaat uit een voorzichtig klarinetmotiefje omgeven door een kabbelende ud partij en lichte percussie. In ‘Istanbul dreams’ domineert de klarinet met een dromerige melodie, deze keer vooral ondersteund door de qanun. Tijdens het slotnummer ‘Après minuit’ lijkt het alsof de qanun getransformeerd wordt tot een klassieke westerse harp, dit gaat wel heel erg richting rustgevende ‘newage’ en de effecten op de laptop versterken dit beeld nog meer. Niet mijn ding! ‘Sun dance’ is wel raak, er wordt heftig gemusiceerd, we genieten van scherpe percussie en Balkan Brass invloeden, waarbij de qanun voor een verrassend element in de jazzy totaalsound zorgt.
Resten nog twee knappe composities van Osama Abdulrasol. Eerst levert ’Dalila’ een korte opwindende trance ervaring die abrupt tot bevrediging leidt en weer ingetoomd wordt. Dat is in elk geval het gevoel dat ik erbij krijg. In het mooi uitgebalanceerde, sprankelende ‘Sufi 7’ komt het viertal dichtbij de perfectie. Voor mij is dit het hoogtepunt van een album dat alles bij elkaar dik de moeite is.
Kortom, tijdens hun beste stukken staat Arifa voor muziek die klinkt als een reis doorheen verschillende culturen, die elkaar ontmoeten, naar elkaar luisteren, zich door elkaar laten inspireren en het avontuur aangaan om samen nieuwe muzikale horizonten te ontdekken. Benieuwd hoe Arifa deze speciale muziek op een podium tot leven brengt? Op donderdag 1 september treden ze op in De Roma (Borgerhout)!
Beyond Babylon ontving van de Nederlandse wereldmuzieksite MixedWorldMusic het predicaat ‘Beste wereldmuziekalbum van 2010’. Beluister fragmenten op hun myspace. Bekijk filmpjes op youtube.com/user/sjahin.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten